Servo-Kroatisch was de taal van Montenegro, Servië, Bosnië-Herzegovina en Kroatië, maar Montenegro was de laatste voormalige Joegoslavische republiek die zijn taal heeft genoemd naar de naam van de staat. Lange tijd heeft de Montenegrins PEN, de internationale vereniging van dichters, toneelschrijvers, redacteuren, essayisten en romanschrijvers gestreden met de gedachte dat er geen wetenschappelijke of politieke reden is waarom de Montenegrijnse taal niet wetenschappelijk en constitutioneel genoemd mag worden, met zijn naam.
Een verschil tussen de talen die in Belgrado en Podgorica worden gesproken, is dat de laatste twee extra letters heeft. Het wordt ook gekenmerkt door het brede gebruik van spreekwoorden, metaforen en figuratieve spraak. In Montenegro spreken ze het Jekavische dialect van het Servisch. Servo-Kroatisch komt eigenlijk in een westerse variant, gesproken in Kroatië en het grootste deel van Bosnië-Herzegovina, en een oosterse variant gesproken in Servië. Montenegro heeft een beetje van elk en het wordt over het algemeen dus nog door vele alleen Servisch (Srpski) genoemd en als Servisch gezien. Het meeste geschrift is in het Latijnse alfabet, maar Cyrillisch is vrij algemeen gebruikt, vooral weg van de kust, en, in tegenstelling tot in Servië, hebben beide alfabetten dezelfde status onder de grondwet. Inheemse Albanese sprekers zijn geconcentreerd in de westelijke grensgebieden van het land. Een ding dat Montenegro gemeen heeft met elk ander land ter wereld, is dat de lokale inwoners toeristen waarderen die moeite doen om op zijn minst een beetje te spreken wat voor veel Europeanen lijkt en klinkt als een zeer onbekende taal. Engels verving enkele jaren geleden Russisch als de tweede taal op scholen, en er zijn over het algemeen mensen in de kustgebieden met een redelijke beheersing van de taal. Elders, als u een tolk nodig heeft, is het over het algemeen beter om een dertig of jongere Montenegrijn te zoeken. Na Russisch en Engels zijn de meest gesproken vreemde talen Italiaans vanwege geografische redenen en Duits vanwege het relatief grote aantal toeristen.
Transliteratie en uitspraak
In het gesproken Montenegrijns wordt elke medeklinker uitgesproken. Zowel spelling als uitspraak zijn logisch. De letter “R” is een semi-klinker en wordt altijd sterk geklonken. Er is alleen regel over de spanning op lettergrepen: het is nooit op de laatste.
Woorden en zinnen
Een naam kan mannelijk, vrouwelijk of onzijdig zijn, zoals in het Duits. Mannelijke zelfstandige naamwoorden eindigen in een medeklinker in het enkelvoud en meestal in “-a” in het enkelvoud “-e” in het meervoud. Neuter zelfstandige naamwoorden eindigen in “-e” of “-o” in het enkelvoud en meestal in “-a” in het meervoud. Er is geen bepaald artikel (“de”). Adjecteurs zijn het eens met zelfstandige naamwoorden.
